Nenabosho and the Wolves
|
Ngoding zaag’igan gaa-gbading. | |
Ezhi-maajiiyaadagaagwod, [wabigamaanig] beshwaabandang, awiya owaabmaan bmaadgaagpatoonid; aazha miinwaa, niiw’wag | |
Mii’sh miinwaa, mhiinganag! | |
Ezhi-biibaagmaad: “N-shiimensag kawe, ga-waabmininim!” | |
“Gchi-geskana gii-ningaabtoowag; mii dash gii-nmadbidwaad gii-oo-naazikawaad. | |
Mii dash gii-gnoonaad: “Niiji-ziikzi, aapiish naa e-zhaayeg?” | |
“Kaa, oodi, giizhkaandgookaaning, mii widi e-zhaayaang. | |
Niibnong gii-sanjigoobaniig giwi gdooshimag, gchi-ayaaben ogii-nsaawaabaniin. | |
Endgwenh, mii genii widi e-zhaayaanh, giizhkaandgookaaning, - mii sa wi ji-ni-waawiijiiwninagog. | |
Aaniish, mii iw zhigo naagoshin’nig. | |
“Aaniish wi, Jiijiigwaanoowis,(1) ni-ndaneyan waa-nji-gbeshying, gnimaa da-ni-gsinaa ni-dbikag. | |
Taga, g-mishoomewaa nda-ndane’aan wii-gbeshying.” | |
Aaniish, mii sa geget Nenabosho gii-mkamwaad waa-nji-gbeshnowaad. | |
“Gaaw[ii] sa ntaa-wenaabsii wii-giiwsed, aano-wiijiiwaad wi mhiinganan. | |
Gaa-zhi-wiindamawind maaba Nenbozhoo: “Ambe sa naa, endoodmaang go bembatooyaang, mii gegii ge-doodman.” | |
Taayaa, gewii doodam. | |
Aaniish mii dash iw gaawiin gegoo wi ozowaanag, mii dash wi odahiim (bjaagan) wi gaa-zowaangwod. | |
Gaawiin gnige noomag zhigo ni-mshkawaakwadin’nig. | |
“Geget mii wi ji-nbod g-mishoomenaa, mshkawaakwadin’nig iw odahiim. | |
Ndawaa giizhooshkwaadaa.” | |
Mii dash wa bezhig mhiingan biidmawaan waaboowaan wii-wiikwepjidamwaad odahiimni. | |
Aapji go wiisgitoonaagzi aano-ni-pimbatood. | |
Zhigo sa mikaan aapji dabinwaanig. | |
“Mii sa maa ji-nbaaying.” kido Nenboozhoo. | |
““Ii! Gaawe sa, gdaa-giikjimi.” | |
“Taga, giin Jiijiigwaanoowis,” gii-naan niwi kiwenziinh mhiingnan. | |
Geget mii dash wi nda-gbeshid aapji mikaan e-naasmaamgadnig. | |
“Mii sa maa ji-nbaaying.” | |
Aaniish misan odookookwebnaanan. | |
“Ahaaw, Nenboozhoo, boodwen,” inaa Nenabosho. | |
Aaniish mii sa Nenaboozhoo aanwii-boodwed. | |
Akawe giizhkan gii-zhiigowebnaan. | |
Ezhi-gnoonind: “Nenboozhoo, aanii naa endoodaman wii-boodweyan?” | |
Nashke sa, gnawaabmishin endoodaming waa-zhi-boodweng.” | |
Gmaapii go kiwenziinh-mhiingan gii-ni-bzigwii, oodi kosing misan ezhi-baashk’jigwaashkwanid; mii sa gii-bskane’aasing shkode. | |
Zhigo sa ni-dbikadni, gii-ni-gwiishmod Nenboozhoo. | |
Nigaazi Nenboozhoo! Aapji noondaajgaazod, e-piichi-giikjid. | |
“Ndaa-kid go naa, g-mishoomenaan mii maawiin wi wii-aabdajid, ndawaa biitoo-gozhe’ig.” | |
Bezhig ba-izhi-naanweninid. | |
Wiiba go naa gii-bi-gshkose bi-gzhijiizod. | |
“Enwek sa go, wa nimshish, gwetaani-bweshkaagoon wi zowaanag!” | |
Aaniish wiiba go miinwaa gii-ni-giikaji. | |
Nenboozhoo ezhi-noondaajgaazod, “Aaniinde, biitoo-gzhe’ig miinwaa g-mishoomewaa.” | |
Bezhig dash gii-kido: “Ngoji gsha ogii-pagidoon aano-biitoo-gzhe’ind.” | |
Geget miinwaa bi-zhi-inaanwenid niwi mhiinganan. | |
Mii dash naa wi gii-bi-waabninig. | |
Zhigo kizheb ezhi-gnoonind Nenbozhoo: “Naawkweg mii pii ge-oditmang wi sanjigon.” | |
Ezhi-maajaawaad, shkweyaang bmosewag niwi wiiji-kiwenziiyan pane niigaanaajin. | |
Ngoding go gnoonigoon kiwenziinh mhiinganan: “Nenboozhoo, ambe sa naa, ndawaa, gegwa sa naa nakaazke gdahiim g-zowaangoom, zaam go naa nchiiwmaagwad. | |
G-daahaan go ge-zhichgemba, gegii e-zhi-ngadsiiyin sa ge-zhichgen ji-bimiyaayin.” | |
Nenboozhoo mii sa geget ezhichiged, mii sa bijiinag mino-bimosed. | |
Aapji go gii-bi’aan wi mhiinganan. | |
Zhigo sa dgoshinoog sanjigoning. | |
Zhaazhi dnakmigziwag giwi moon’anwaad wi sanjigon. | |
Gnoonigoon wiiji-kiwenziinyin: “Nenboozhoo, mii sa nongo jidseg ji-wiisniying. | |
Ahaaw, maajaan, bi-naadmaagen mooksanjigong.” | |
Geget Nenabosho naadmaage wi baaknigaadenig sanjigon. | |
Wiiba dash go Nenboozhoo waabandaanan e-tenig zhiwe. | |
Aaniish, ezhiigowaamjigaadgin snii nondamsan, miinwaa aanind nagekwan, ge-daawnaanid. | |
“Boontaak! Boontaak! Kiibaajenyig! | |
Mii wi gaawiin wiin wiikaa miijsiim niwi mtigshan!” | |
“Nenboozhoo, gego kidken. | |
Baabiitoon baamaa kizheb mii ji-gnaajwang waa-miijyin.” | |
Bangii gii-miinaa zhiigowaamjigni msan miinwaa nagekwan. | |
“Gego gnawaabndange noondaa-dibik. | |
Baamaa kizheb ka-wiisnimi.” | |
Mii sa zhigwa dbikdinig Nenaboozhoo enikweshing odatoon iw gaa-miinind. | |
Mii dash gii-ni-nbaad Nenboozhoo. | |
Gmaapiich dash go niibaa-dbik, aaniish ge-zhichgepa oginwaabndaan’sh wi gaa-miinind. | |
Tahaa, mooz-nagish gaa-bi-naagdinig dbishkoo go naa zhiigowaamjigni boodwe msan, miinwaa nagekwan mii niwi oshoobiin. | |
Mii go wi ezhi-pkwendang, geget minpidaan. | |
Zhigo sa waabanini, pane dash go gii-mnonendmoog mhiinganag, wendago miinwaa geget aapji weweni gii-wiisniwag. | |
“Ahaaw, Nenboozhoo, gegii aabibidoon miijim gaa-miingoowin.” | |
Nenboozhoo’sh gniwaabndaan, etawaa, mii geyaabi zhiigwaamjiani-msan miinwaa nagekwan. | |
Ezhi-gnoonind Nenboozhoo: “Dbikong sa ggii-waabndaan maanda.” | |
“Gaawiin ngii-waabndaziin.” | |
“Nenboozhoo, g-danmeyaabdeshin dbikong iidig gaa-bkwendman.” | |
“Maanoo, shamig g-mishoomewaa.” | |
Mii sa geget gii-shamaa, wendago geget Nenabosho de-wiisni. | |
Zhigo sa ezhi-gnoonind Nenboozhoo: “Gdaa-ni-giiwe. | |
Ga-niindaa’goo aanind miijim g-mindimooyemish ge-miijid.” | |
“Gaawiin zaam bkade. | |
Gesnaa ga-wiijiiw’ninim.” | |
“Aaw, Nenboozhoo sa, ga-wiijiiwigoo. | |
Aangwaamzin, gyak wii-zhiwebzin. | |
Waabang ka-aandoodegzimi. | |
Wii-ndawenjgewag gonda gdoozhimag, moozoon wii-ndawaabmaawaan.” | |
Mii sa weyaabang gii-aandoodegziwaad. | |
Gchi-kizheb maajaawag i’iw shkiniigshag; wiikaa dash ni-maajaawag Nenboozhoo niwi wiiji-kiwenziiyan gii-naagnaawaad mhiinganan. | |
Nayaawakwenig mii wi gii-naaknigewaad waa-zhi-debnaawaad moozoon. | |
Bezhig dash go gii-maajinaazhkawaan moozoon, maamwi gii-naagnaawaan moozoon miinwaa mhiinganan. | |
Ngoding’sh go mhiingan gii-ni-tateni shki-moo eni-zhi-zhaad. | |
Nenboozhoo ezhi-gnoonind: “Nenboozhoo, eni-piiskaayin, daapnan niwi netmigzhed wa gdoozhim.” | |
“Aaniinda ge-doodmaanh animo-moowich ge-ni-dkonamaan eni-piiskaayaanh?” | |
“Tayaa, Nenboozhoo! Gaawiin gdaa-kidsii wi!” | |
Mhiingan ezhi-daapinang, mkadewegin gii-daapnaan zhiwi; niwi mhiinganan baapaagwebnaan. | |
“Nishiimens, niin nga-ni-bmiwdoon ndoozhim wi netmigzhed.” | |
Mii sa eni-zhi-dkonmawaad. | |
Mii sa wi eni-nakwenid gii-bmi-naazhkaagewaad niwi mahiinganan. | |
Ngoding go mtigong gii-bi-zaagaaksin’ni wi wiibi wa mhiingan. | |
“Nashke gsha! Gdoozhim gaa-pchi-btaakshkwaagbane iidig mtigoon. | |
Taga naankibdoon, Nenboozhoo, ka-ni-bmiwdamwaa gdoozhim wi da-bkokman (mtigwanwi) ni-dkonmaw.” | |
“Aaniinda ge-doodmaanh nimoosh wiibdaash ge-ni-nji-bmiwdoowaanh eni-piiskaayaanh?” | |
“Nenbosh, gego kidke wi!” | |
Akiwenzii-mhiingan ezhi-naankanendang. | |
Shtaahaa, mtigwanwi (bkokan) gii-bmaan. | |
“Taga, niin nga-ni-dkonaan.” | |
“Nenboozhoo, gego ngoji ni-pagdooke. | |
Ka-znag’aa gdoozhim giishpin ngoji pagdamwad.” | |
Ngoding go naagnaawaad mhiinganan miinwaa moozoon waabndaanaawaa, bezhig niwi ni-zidaabaadenig zidan gooning, niibdeyaabaangoznid. | |
Nenaboozhoo gnoonaa: “Awenen giin gezhiikaagwen gidinendam?” | |
Odizhinoowaan’sh niwi eni-gdagzinjin, mii dash gaa-kidod: “Aaniish maaba bezhig gaawii go naa gegoo maaba aawsii, mdimoowen’sh go naa eta go. | |
Mii gondag ge-ni-niigaan’naashkigewaad.” | |
“Gaawiin, mii maaba ge-ni-niigaan’naashkiged.” | |
Ni-bimosewag dash go. | |
Eshkam dash go getin bmi-naashkigewag. | |
Gmaapiich dash go waabmaawaan aanind zhingishninid. | |
“Gegoo naadnaawaan wii-wiisniying. | |
Ahaaw, Nenabosho, zhiitaan, ka-zhitoonaa waa-nji-bkonang mooz.” | |
Aaniish Nenboozhoo aano-naabid, gaawiin wiya waabmaasiin ji-binid moozoon. | |
Aaniish mii eta go wi miskwiiwaagonagaanig weyaabandang. | |
Aapji sa dadebisiniiwag. | |
Mii dash Nenboozhoo gii-naanaad baapaashkaandgoon, mii go oodi nikeyaa gaa-ni-zhaad mhiingan zhingishing. | |
Wenjida go gii-bzagwiinjwebshkowaan wii-naaniibwinid. | |
“Aaniish go appji! Mii na go wi mnik gaa- wiisniyin?” | |
Jaangaakwenowan. | |
“Geget sa g-waawiisagishkaw, Nenboozhoo. | |
Gego miinwaa zhichgeke wi, Nenboozhoo.” | |
Gnoonaa Nenabosho: “Bzaanyaan. | |
Giishpin miinwaa gegoo wii-doodman, mii iw gaawiin ka-shamigoosii.” | |
Aatayaa, Nenabosho gchi-nokii. | |
Jina dash go naa gii-zhiikaanaawaa wi waa-dzhi-bkonaawaad moozoon. | |
Ezhi-ganoonaawaad: “Mii sa wi gii-giizhiitaayaang.” | |
Gii-bzigwiiwaad gii-zhaawaad gii-nji-pishmonkewaad baapaashkaandgoon. | |
Zhigo bezhig zhishigowewan, mii go wi bezhig wi ozgagiini-akaad ezhi-mziwe-pangisninig. | |
Geget maamkaadendam Nenboozhoo, geget minwendam; wendago bekish nanagamoosiwi, epiichi-minwendang wa Nenboozhoo. | |
“Ambe sa, wiiyaas onaakhigan zhitoodaa.” | |
Gegpii gii-zhitoonaawaa wi wiiyaas-onaakhigan. | |
Mii sa bjiinag giizhisekwewaad Nenboozhoo aapji sa weweni gii-wiisni gii-zaamshkine. | |
Gmaapiich dash gaa-dbikdinig, mii dash gii-oo-nbaawaad. | |
Gii-bi-waabnini. | |
Kizheb go giigdowan niwi kiwenzii-mhiinganan: “Mii sa zhigo ji-ozamaa okanan, bmide nga-zhitoon. | |
Aaniish gaawiin wiikaa wiya n-gnawaabmigoosii ozamaa bmide, kaneyin. | |
Ndawaa kawe bdagwiingweshinog.” | |
Geget bdagwiingweshinoog. | |
Aaniish Nenboozhoo gewii bdagwiingweshin. | |
Wendgo mmadwenjige noondaanan go kanan debwenjgaadenig, gii-nendam Nenboozhoo. | |
Wegnesh go naa ge-zhichgepaa giimozaabmaan dash wi pii jaachiigwaapndamnid wi akan. | |
Aaniish go naa mhiingan ge-zhichgepa, gii-bshignendang wi akan. | |
Tayaa! Aapji go myaa gii-dkamaakseni shkiizhigong. | |
Nenboozhoo mii sa gii-mkaamjishkaagod. | |
Anishaa go mii go eta go wi dkaabaawanind wenji-mkawid. | Gaa-mkawid, gnoonaa: “Nenbozhoo, gaa-gniwaabmiyin iidig gaa-piichi-zhitoowaanh bmide kaneyin.” |
Mii sa wi miinwaa ezhi-dbikadnig; zhigo waabnini. | |
Gchi-kizheb gii-giigdo Nenboozhoo: “Mii sa jnongo ji-zhitoowaanh akani-bmide. | |
Gaawiin anishaa wiikaa n-ganawaabmigoosii ozhitoowaanh wi akani-bmide. | |
Ndawaa bdagwiingwewdizog.” | |
Mii’sh kina gaa-bdagwiingwewdizwaad, Nenbozhoo mdwewe’ige biigwa’ang niwi okanan. | |
Aaniish, aapji bmidikweshinoon niwi kiwenziinh-mhiinganan. | |
Odani-naazkawaan dash go mhiinganan yaanid. | |
Gaa-mmood odookanim, gchi-engok okweganaaning ezhi-bkite’waad. | |
Wendago geget mii wi ezhi-deyaabidaganaamaad. | |
Geget sa zegziwag giwi weyooswaad. | |
Mii dash gii-dkaabaawnaawaad. | |
Geget bangii gegoo naa mekawinid: “Nenboozhoo, ndawaa mii iw izhi-shkwaataan, zaam wiijii’igooyin, nooj go gdizhiwebis.” | |
“Gaawiin maanoo go gii-wiijiiwininim!” | |
“Aaw, Nenboozhoo, bzaanyaan ka-wiijii’goo.” | |
Eni-waabninig miinwaa go gbe-giizhig gii-wiisniwag. | |
Zhigwa e-naagshinig giigidowan niwi akiwenzii-mhiinganan: “Ndawaa sa waabang ka-maajaami ji-ndowaabndamang waa-nji-gbeshying.” | |
Aaniish Nenboozhoo nawaj go zhiingenimaa. | |
“Nenboozhoo, ambe sa, waabang kwii-bkewdimi.” | |
“Gaawiin. Ambe sa naa wa bezhig ndoozhim nga-wiijiiwaa giishpin nendaman. | |
Gaawiin wiikaa gegoo de-zhiwebzisii.” | |
“Aabdeg sa go, Nenboozhoo, ka-miinin bezhig n-niijaanis. | |
Giikenmin mnidoowiyin, mii wi waa-nji-miininaa.” |