Nanabushu and the Soaring Eagle
Mii sa wii-biboonishi megiziwaash.
Zhigwa sa wii-maajitaa giigoonyan wii-nooji’aad, mii dash i’iw ezhi-waabamaad gii-dagwishininid iniw Nenaboozhoowan.
“Naabwiinaa maamawijigeyang ji-nooji’angwaa igiw giigoonyag?”
“Aw, mii iw ezhi-minwendamaan omaa go bi-izhi-gozin.”
Geget, Nenaboozhoo bi-gabeshi.
Mii sa zhigwa maajitaawaad; giigoonyan niibiwa onisaawaan.
Giigoonya’ odajidagoonaawa’.
Aapiji’sh isa niibiwa onisaawaa.
Zhigwa gashkadinini i’iw zaaga’igan.
Mii sa ezhi-gozinid Nenaboozhoowan; gakina omaajiinaa’ giigoonya’.
Mii sa pane gaawiin gegoo oga-miijisiin megiziwaash.
“Aaniish ge-diyaang?”
Aanawi go baatayiinowa iwe anishinaabe imaa sa endanizid.
Zhigwa gii-piboonini, mii sa zhigwa bakaded.
Ningoding igo, onaagoshininig aapiji wii-wiisini; gaye iniw wiiwan gaye i’iw oniijaanisa’ niizhiwa’.
Goshkwaawaadiziwa’.
Awiya biidweweshinoon ezhi-biindigenid.
“Megiziwaash, gi-wiikomigoo”
Odoonaagan gaa-odaapinang, ezhi-maajaad.
Miziwe aano-piindige iniw wiigiwaaman, indawaa ezhi-giiwed.
Ezhi-biindiged endaad, oganoonigoon iniw wiiwan:
“Aaniin dash i’iw gii-wiikomigoowin?”
“Gaawiin ningoji ni-mikanziin ji-wiikonding.”
Mii sa apii ezhi-gichi-mawinid iniw wiiwan gaye oniijaanisa’ indawaa ezhi-gawishimowaad; weyaabaninig mii sa go gaawiin gegoo omiijisiinaawaa.
Zhigwa miinawaa dibikadini, mii dash geget wii-wiisiniwaad.
Zhigwa, ani-dibikadini, baamaa go ba-dapaabinid awiya.
“Megiziwaash gi-wiikomigoo.”
Gaa-oditinang odoonaagan, zaagijikwaashkoni, agaawaa go ogezakawaabamaan animibatoonid.
Gichi-eyaapiisikaad omaajinizhawaan.
Goniginiin, odani-gabikamii iniw wiigiwaaman; ziibi giishkaabikaanig ani-biindigesewan; mii go i’iw eni-danizid.
Eni-piindigewaad, mooshkinebiwa’ waakondinid.
Gichi-paapi’aa.
Namegosan waakondinid, gichi-niibiwa go ashamaa.
Geyaabi go ishkosewan iniw jiibaakwaanan.
Zhigwa ganoonaa megiziwaash:
“Mii maawiin i’iw geget ji-noondaapanishiyan.
Indawaa giga-kikinoo’amaagoo ge-izhichigeyan.
Waabang gi-mindimooye’imish da-biiminakwe.
Gii-kiizhitood biiminakwaan, mii dash i’iw ge-izhi-kichi-dwaa’igeyan imaa wabigamaag i’iw zaaga’igan.
Mii dash iw ozidaang giga-danapinaa a’aw gi-niijaanis.
Ga-boodaakwewaa; mizhakiise dash mii iw ge-izhi-wiikobinad, ji-enigok ji-kijiwebinad.
Mii dash imaa ji-waabamad a’aw namegos.
Giin igo giga-dibaabamaag mii maawiin minik ge-debisewaad.
ge-apiichi-biboong mii iw ge-izhi-shkwaataayan.
Mii sa go naa iw ezhi-shawenimigooyan.
Mii iw megiziwaash, izhi-giiwen.
Maagizhaa aabiding giga-wiisinim, mii iw izhi-giiwen.
Giiwewish namegos.”
Mii dash i’iw ezhi-piindiged iw endaad, geget moojigiziwan iniw wiiwan gaye oniijaanisa’; ji-enigok wiisiniwa’.
Mii sa go iw zhigwa maajitaad aw mindimooye biiminakwed gabe-dibik; weyaabaninig ogiizhitoon i’iw obiiminakwaan.
Gigizheb ezhi-maajaad megisiwaash; wiiwan wiijiiwaad zaaga’iganing izhaad.
Gaa-tagwishing wabigamaang i’iw zaaga’igan ezhi-dwaa’iged.
Gaa-kiizhitood odwaa’igan, odakobinaan iniw oniijaanisan, ozidaaning danapinaad.
Mii dash i’iw ezhi-boodaakwe’owaad.
Zhigwa mizhakiisewan, enigok ezhi-wiikobinaad.
Gaa-kidishkobinaad, namegosan bigijiskosewan.
Megiziwaash geget minwendam.
“Gaawin nindayaanashiitanzii gabe-giizhig.”
Miinawaa ezhi-boodaakwewaad iniw oniijaanisan.
Zhigwa mizhakiisewan ji-enigok owiikobinaan.
Ezhi-gichiwebinaad, namegosan owaabamaan.
Mii dash geget minwendang aw megiziwaash.
Zhigwa onaagoshinini.
“Ambe sa noo, mii dash eta iw ge-nisag a’aw namegos.”
Geget niibiwa.
“Mii maawiin i’iw minik ge-debisewaad gayapiichi-biboong.
Aw mii dash eta iw bezhig ji-nisag.”
Oboodaakwewaan iniw oniijaanisan.
Zhigwa mizhakiisewan, owiikobidoon.
Ezhi-bwaawipodood ayangwajizh, ji-enigok odaanawiikobidoon.
Gegapii ezhi-pakibidood, mii sa pane oniijaanisan.
Ji-enigok mawi megiziwaash, gaye owiiwan.
Indawaa, gaa-ishkwaa-mawid, ogiigoo’imiwa’ ogiiwewinaawaa gakina endaawaad.
Gaa-izhiwinaawaad i’iw giigoonya’, maajaa awi-gagwedwed; mii dash izhaad iniw nigigwan.
Zhigwa oganoonaan:
“Mii sa iw gii-nisangid a’aw ni-niijaanisinaan.”
Ezhi-ganoonind megiziwaash:
Ambe sa, nawaj niibiwa ogawa-zhitoon gi-mindimoowemizh biiminakwaan.
Gii-kiizhitood, mii dash i’iw ge-izhi-maajaayan, giga-izhaa.
Megiziwaash, giga-izhaa imaa gii-pakibinad aw gi-niijaanis?
Ozaam niibiwa gigii-nisaag igiw giigoonyag.
Gii-nishki’aa a’aw mishinamegwe.
Mii aw gaa-odaapinaad gi-niijaanisan.
Giga-gashki’aa.
Nandawaabamad, mii naasaab ge-izhichigeyan, ji-dakobizoyan imaa gi-zidaang.”
Megiziwaash mii zhigwa maajaad.
Dwaa’ibii.
Gaa-ishkwaa-dwaa’ibiid ezhi-pakobiid.
Mezhakiised owaabandaan miikana bimamonig.
Ezhi-maajaad, maada’odood miikana.
Gomaa go apii degwishing, onoondawaa awiya bi-baapinid.
Owaabamaa’ ikwewa’; Ezhi-ganoonaa’:
“Aaniin enanokiiyeg wabigamaag?”
“Nindawi-nishi-baapinodawaanaan wiisaande.”
Asabiin miiwan iniw e-zhaawaad.
Mii dash i’iw biida’amowaad miinawaa aanind.
Owaabamaa’.
“Aaniin e-nanokiiyeg?”
“Nindawi-paapinodawaanaan bebaamidagoodeg okanaab.” (3)
Eni-zhi-maajaad, besho owaabandaan oodena. Bezhig owaabamaan; oganoonaan:
“N-niijaanis ba-onji-izhaayaan.”
“Mii omaa ayaad a’aw gi-niijaanis.
Gaawiin gidaa-miinigosii.
Mii aw nindoogimaaminaan e-yaawaad iniw gi-niijaanisan.
Indawaa akamaw ji-saaga’ang; onaagoshig mii apii ji-saaga’ang.”
Zhigwa onaagoshinini.
Madwe-giigido bezhig inini:
“Esh, mii sa miinawaa miimiisiwag zhigwa ji-amwangwaa.”
Zhigwa bimi-saaga’amoon; geget mindidoowan mishinamegwen.
Waasa zhigwa ani-dagwishinoon biindigese endaanid; ogii-waabamaan oniijaanisan.
Ezhi-oditinaad, ji-enigok odootookaabiigibatoo i’iw biiminakwaan.
Gichi-enigok owiikobidoon a’aw mindimooye.
Bekish enigok maajaa Megiziwash.
Zhigwa odebaabandaan odwaa’igan.
Aabanaabid biidaawaniwan wii-nawadamigod iniw mishinamegwen. Mii dash geget enigok ezhi-maajaad, ezhi-gichi-pizod imaa odwaa’ibaaning.
Gaakijibisod, inaabid, odwaa’iganing bi-saagikwesewan mishinamegwen, ezhi-gichi-pizonid.
“A’aw, mindimooye, gi-waagaakwad mamoon! Niiwana’!”
Mindimooyen odoodaapinaan owaagaakwad; oniiwanawaan iniw mishinamegwen.
Ataa, geget mindidoowan!
“Mindimooye, giiwewinaadaa.”
Gaawesa ogashki’aasiiwaawaan aanawi odoodaabaanaawaan.
Anishinaabe’ onaadamaagowaa’, mii bijiinag gashki’aawaad.
Mii sa iw zhigwa gii-tagwishimaawaad.
“Geget, giga-ashamaanaan wa’aw nigig gaa-shaweniminang.”
Geget minwendamoog ashamidwaa igiw nigigwag.
“Megiziwaash, mii iw gaawiin wiikaa giga-pakadesii.”
Geyaabi waawii’igooyan gichi-onizhishin ge-izhichigeyan.
A’aw Nenaboozhoo giinitam giga-pakade’aa.
Awi-gimoodim iniw ogiigooniman.”
Geget ezhi-maajaad Megiziwaash.
Ezhi-gashkitood ogii-izhi-gimoodimaan iniw Nenaboozhoowan.
Geget, ogii-kashkitoon gakina gii-gimoodimaad.
Mii sa wiin nitam Nenaboozhoo gii-pakaded.
Geget minwendam Megiziwaash bakadenid iniw Nenaboozhoowan.
Mii sa binewijiid egoodeg.
Zhigwa sa wii-maajitaa giigoonyan wii-nooji’aad, mii dash i’iw ezhi-waabamaad gii-dagwishininid iniw Nenaboozhoowan.
“Naabwiinaa maamawijigeyang ji-nooji’angwaa igiw giigoonyag?”
“Aw, mii iw ezhi-minwendamaan omaa go bi-izhi-gozin.”
Geget, Nenaboozhoo bi-gabeshi.
Mii sa zhigwa maajitaawaad; giigoonyan niibiwa onisaawaan.
Giigoonya’ odajidagoonaawa’.
Aapiji’sh isa niibiwa onisaawaa.
Zhigwa gashkadinini i’iw zaaga’igan.
Mii sa ezhi-gozinid Nenaboozhoowan; gakina omaajiinaa’ giigoonya’.
Mii sa pane gaawiin gegoo oga-miijisiin megiziwaash.
“Aaniish ge-diyaang?”
Aanawi go baatayiinowa iwe anishinaabe imaa sa endanizid.
Zhigwa gii-piboonini, mii sa zhigwa bakaded.
Ningoding igo, onaagoshininig aapiji wii-wiisini; gaye iniw wiiwan gaye i’iw oniijaanisa’ niizhiwa’.
Goshkwaawaadiziwa’.
Awiya biidweweshinoon ezhi-biindigenid.
“Megiziwaash, gi-wiikomigoo”
Odoonaagan gaa-odaapinang, ezhi-maajaad.
Miziwe aano-piindige iniw wiigiwaaman, indawaa ezhi-giiwed.
Ezhi-biindiged endaad, oganoonigoon iniw wiiwan:
“Aaniin dash i’iw gii-wiikomigoowin?”
“Gaawiin ningoji ni-mikanziin ji-wiikonding.”
Mii sa apii ezhi-gichi-mawinid iniw wiiwan gaye oniijaanisa’ indawaa ezhi-gawishimowaad; weyaabaninig mii sa go gaawiin gegoo omiijisiinaawaa.
Zhigwa miinawaa dibikadini, mii dash geget wii-wiisiniwaad.
Zhigwa, ani-dibikadini, baamaa go ba-dapaabinid awiya.
“Megiziwaash gi-wiikomigoo.”
Gaa-oditinang odoonaagan, zaagijikwaashkoni, agaawaa go ogezakawaabamaan animibatoonid.
Gichi-eyaapiisikaad omaajinizhawaan.
Goniginiin, odani-gabikamii iniw wiigiwaaman; ziibi giishkaabikaanig ani-biindigesewan; mii go i’iw eni-danizid.
Eni-piindigewaad, mooshkinebiwa’ waakondinid.
Gichi-paapi’aa.
Namegosan waakondinid, gichi-niibiwa go ashamaa.
Geyaabi go ishkosewan iniw jiibaakwaanan.
Zhigwa ganoonaa megiziwaash:
“Mii maawiin i’iw geget ji-noondaapanishiyan.
Indawaa giga-kikinoo’amaagoo ge-izhichigeyan.
Waabang gi-mindimooye’imish da-biiminakwe.
Gii-kiizhitood biiminakwaan, mii dash i’iw ge-izhi-kichi-dwaa’igeyan imaa wabigamaag i’iw zaaga’igan.
Mii dash iw ozidaang giga-danapinaa a’aw gi-niijaanis.
Ga-boodaakwewaa; mizhakiise dash mii iw ge-izhi-wiikobinad, ji-enigok ji-kijiwebinad.
Mii dash imaa ji-waabamad a’aw namegos.
Giin igo giga-dibaabamaag mii maawiin minik ge-debisewaad.
ge-apiichi-biboong mii iw ge-izhi-shkwaataayan.
Mii sa go naa iw ezhi-shawenimigooyan.
Mii iw megiziwaash, izhi-giiwen.
Maagizhaa aabiding giga-wiisinim, mii iw izhi-giiwen.
Giiwewish namegos.”
Mii dash i’iw ezhi-piindiged iw endaad, geget moojigiziwan iniw wiiwan gaye oniijaanisa’; ji-enigok wiisiniwa’.
Mii sa go iw zhigwa maajitaad aw mindimooye biiminakwed gabe-dibik; weyaabaninig ogiizhitoon i’iw obiiminakwaan.
Gigizheb ezhi-maajaad megisiwaash; wiiwan wiijiiwaad zaaga’iganing izhaad.
Gaa-tagwishing wabigamaang i’iw zaaga’igan ezhi-dwaa’iged.
Gaa-kiizhitood odwaa’igan, odakobinaan iniw oniijaanisan, ozidaaning danapinaad.
Mii dash i’iw ezhi-boodaakwe’owaad.
Zhigwa mizhakiisewan, enigok ezhi-wiikobinaad.
Gaa-kidishkobinaad, namegosan bigijiskosewan.
Megiziwaash geget minwendam.
“Gaawin nindayaanashiitanzii gabe-giizhig.”
Miinawaa ezhi-boodaakwewaad iniw oniijaanisan.
Zhigwa mizhakiisewan ji-enigok owiikobinaan.
Ezhi-gichiwebinaad, namegosan owaabamaan.
Mii dash geget minwendang aw megiziwaash.
Zhigwa onaagoshinini.
“Ambe sa noo, mii dash eta iw ge-nisag a’aw namegos.”
Geget niibiwa.
“Mii maawiin i’iw minik ge-debisewaad gayapiichi-biboong.
Aw mii dash eta iw bezhig ji-nisag.”
Oboodaakwewaan iniw oniijaanisan.
Zhigwa mizhakiisewan, owiikobidoon.
Ezhi-bwaawipodood ayangwajizh, ji-enigok odaanawiikobidoon.
Gegapii ezhi-pakibidood, mii sa pane oniijaanisan.
Ji-enigok mawi megiziwaash, gaye owiiwan.
Indawaa, gaa-ishkwaa-mawid, ogiigoo’imiwa’ ogiiwewinaawaa gakina endaawaad.
Gaa-izhiwinaawaad i’iw giigoonya’, maajaa awi-gagwedwed; mii dash izhaad iniw nigigwan.
Zhigwa oganoonaan:
“Mii sa iw gii-nisangid a’aw ni-niijaanisinaan.”
Ezhi-ganoonind megiziwaash:
Ambe sa, nawaj niibiwa ogawa-zhitoon gi-mindimoowemizh biiminakwaan.
Gii-kiizhitood, mii dash i’iw ge-izhi-maajaayan, giga-izhaa.
Megiziwaash, giga-izhaa imaa gii-pakibinad aw gi-niijaanis?
Ozaam niibiwa gigii-nisaag igiw giigoonyag.
Gii-nishki’aa a’aw mishinamegwe.
Mii aw gaa-odaapinaad gi-niijaanisan.
Giga-gashki’aa.
Nandawaabamad, mii naasaab ge-izhichigeyan, ji-dakobizoyan imaa gi-zidaang.”
Megiziwaash mii zhigwa maajaad.
Dwaa’ibii.
Gaa-ishkwaa-dwaa’ibiid ezhi-pakobiid.
Mezhakiised owaabandaan miikana bimamonig.
Ezhi-maajaad, maada’odood miikana.
Gomaa go apii degwishing, onoondawaa awiya bi-baapinid.
Owaabamaa’ ikwewa’; Ezhi-ganoonaa’:
“Aaniin enanokiiyeg wabigamaag?”
“Nindawi-nishi-baapinodawaanaan wiisaande.”
Asabiin miiwan iniw e-zhaawaad.
Mii dash i’iw biida’amowaad miinawaa aanind.
Owaabamaa’.
“Aaniin e-nanokiiyeg?”
“Nindawi-paapinodawaanaan bebaamidagoodeg okanaab.” (3)
Eni-zhi-maajaad, besho owaabandaan oodena. Bezhig owaabamaan; oganoonaan:
“N-niijaanis ba-onji-izhaayaan.”
“Mii omaa ayaad a’aw gi-niijaanis.
Gaawiin gidaa-miinigosii.
Mii aw nindoogimaaminaan e-yaawaad iniw gi-niijaanisan.
Indawaa akamaw ji-saaga’ang; onaagoshig mii apii ji-saaga’ang.”
Zhigwa onaagoshinini.
Madwe-giigido bezhig inini:
“Esh, mii sa miinawaa miimiisiwag zhigwa ji-amwangwaa.”
Zhigwa bimi-saaga’amoon; geget mindidoowan mishinamegwen.
Waasa zhigwa ani-dagwishinoon biindigese endaanid; ogii-waabamaan oniijaanisan.
Ezhi-oditinaad, ji-enigok odootookaabiigibatoo i’iw biiminakwaan.
Gichi-enigok owiikobidoon a’aw mindimooye.
Bekish enigok maajaa Megiziwash.
Zhigwa odebaabandaan odwaa’igan.
Aabanaabid biidaawaniwan wii-nawadamigod iniw mishinamegwen. Mii dash geget enigok ezhi-maajaad, ezhi-gichi-pizod imaa odwaa’ibaaning.
Gaakijibisod, inaabid, odwaa’iganing bi-saagikwesewan mishinamegwen, ezhi-gichi-pizonid.
“A’aw, mindimooye, gi-waagaakwad mamoon! Niiwana’!”
Mindimooyen odoodaapinaan owaagaakwad; oniiwanawaan iniw mishinamegwen.
Ataa, geget mindidoowan!
“Mindimooye, giiwewinaadaa.”
Gaawesa ogashki’aasiiwaawaan aanawi odoodaabaanaawaan.
Anishinaabe’ onaadamaagowaa’, mii bijiinag gashki’aawaad.
Mii sa iw zhigwa gii-tagwishimaawaad.
“Geget, giga-ashamaanaan wa’aw nigig gaa-shaweniminang.”
Geget minwendamoog ashamidwaa igiw nigigwag.
“Megiziwaash, mii iw gaawiin wiikaa giga-pakadesii.”
Geyaabi waawii’igooyan gichi-onizhishin ge-izhichigeyan.
A’aw Nenaboozhoo giinitam giga-pakade’aa.
Awi-gimoodim iniw ogiigooniman.”
Geget ezhi-maajaad Megiziwaash.
Ezhi-gashkitood ogii-izhi-gimoodimaan iniw Nenaboozhoowan.
Geget, ogii-kashkitoon gakina gii-gimoodimaad.
Mii sa wiin nitam Nenaboozhoo gii-pakaded.
Geget minwendam Megiziwaash bakadenid iniw Nenaboozhoowan.
Mii sa binewijiid egoodeg.