Nanabushu and the Buzzard - Manitoulin Island Dialect
Mii dash ezhi-maajaad, gii-bbaamsed.
Ngoding go bbaamsed naabid shpiming wiya gii-waabmaan nmadbinid aankwadong.
Geget misawnawaan. “Ambe dash genii,” Gii-nendam gaa-zhi-gnoonaad: “Gaawiin na gdaa-bi-zhaasii, n-shiime sa?” gii-naan.
Mii dash gaa-igod: “Gaawiin,” gii-igoon.
“Aanii gegii zhinaagwag mnik wiya gaa-waabmag giin dash wi ji-bzindwisiiwaambane?”
“Nenaboozhoo, G-gosin.”
“Gaawiin gdaa-gsha-sii,” dinaan.
Mii dash gaa-zhi-giibaazmaad, aaniish mii sa gaa-gnoongwad: “Ambe sa naa, g-zhaawenmin. Gnige naa waasa gdakwaabnaadog,” dinaan.
“Enh, Geget.”
“Ahaaw,” dinaan. Mii dash gaa-zhi-naad: “Ambe sa naa, ga-wiijiiwin.”
“Awawa,” gii-igoon. Mii dash gaa-zhi-mbindiwaad imaa aankwadong.
Mii dash ezhi-maajaawaad, maajiiyaasninig iw aankwad.
Gmaapiich gaawii debaabminaagsinoo wi ki. Zhigwa dinenmigoon. “Mii go naa pane wiya gaa-bmi-doodwaad bmi-wezhsoohaad. Nongo dash nga-wezhsahaa,” gii-nendam.
Mii dash gaa-zhi-bkweyaasninig iw aankwad.
Miinwaa ezhi-bkweyaasininig; eshkam go gaachnini wi aankwad niwi yaawaad.
Gegpii gegaa go enigokbiwaad, enigokdiyewaad inigkwaani.
Ngoding go gaa-zhi-daashkaanig bebkaan gii-nmadbiwag.
Aaniish miinwaa ezhi-daashkaasininig gewii maaba gii-ni-gzike, ezhi-booniid wedi eni-mchaanig wi aankwad.
Mii dash daano-gnoonaan: “Aaniish ge-ni-zhwebziyaan, nishiimens?” gii-naan.
Mii zhigwa gii-waabndang ji-bngishing. Zhigwa miinwaa bkweyaasinini mii imaa yaad; gegpii go biigwaasnini.
Gaawaanh go debaabndaan zhaawshkwaakmigaanig.
Ezhi-bngishing gbeyiing go gii-bi-njibzo naawgiizhig.
Nongwa kina e-zhi-debaabndang ki gchi-mtigkaani waa-ni-zhi-bngishing.
Mii gsha niinwenh gaa-zhi-biinjsed gchi-mtigoon wiimbanakzinid.
Mii sa gaa-zhi-biindnaksed, mii sa ezhi-bwaa’aanwitood.
Aano-wiikwaji’o wiya gii-noondwaan, bibaapinid kwewag, mii dash gaa-kidnid: “Mii sa omaa ngoji endaad gaa-kidong waabigaag,” ikidowag iw kwewag.
Ezhi-giigdod: “Waab-gaag ndaaw, mii maa endaayaan.”
Ow dash kidwag: “Gnige go naa mikawang wa waabigaag, n-shiime,” ogii-naan mii wa mjiikwewis.
“Gaa na giin g-noondwaasii?” digoon niwi shiimeyan. “G-mikwaanaa, gnimaa.”
Mii dash mii maa miinwaa gaa-zhi-gnoonaad: “Waabigaag ndaaw, mii maa endaayaan,” gii-naan. Mii dash gii-maajiigowaakweyaad maa mtigoon.
“N-shiime, gii-gwaakwe’ang, wegwen na ge-yaanigwen ge-mkawaagwen, mii aw ge-naabemid,” gii-naan niwi shiimeyan. Mii sa nishaa zhigwa geget aano-giishkaakgwe’aad.
“Begish eshkiniiged maa yaapa,” gii-nendam wa Nenboozhoo.
Zhigwa sa daashkgowaawaan mtigoon wii-ndanewaawaad, biinish mjiikwewis kina gii-piigoga’namaad; gaawii gii-waabmaasiin.
Mii sa wa kwe weshiime’id imaa eyaad gegpii gaa-zhi-booksidood wi waagaakwad.
“N-shiime,” dinaan pii gaa-booksidoonid wi waagaakwadini; “Mii sa niin ji-naabemiyaan,” gii-naan niwi oshiimeyan.
“Gewii daa-zhwebzi.” Ow dash gii-nendam: “Ambe sa naa, mii eta go ngoding wii-wepdowaapa wi waagaakwad,” dinenmaan.
Mii sa gii-kowaabmaad; zhigwa geget odaashkiga’ogoon; ezhi-bzigonjised.
Nenboozhoowan niwi onji-bzigonjisewan, ni-gwaawaapwan. “Gegeti go waabigaag endaad nendamoog!”
Mii sa gaa-ni-zhi-mamaajaad Nenboozhoo. “Amanji ge-zhichgewaanen,” gii-nendam; “Aaniish genii ge-zhi-aazhtoowagiba?” dinenmaan niwi bnesiwan.
Ezhi-mdaabiid zaag’igan, mii dash imaa mizhisha mkwamiing gaa-zhi-zhngishing. “Ambe sa naa, nga-amogoog anooj, bnesiwag,” gii-nendam.
Owiikwadenimaan waa-zhi-aazhtoowaawaad wa gaa-doodaagod.
Zhigwa geget odamogoon aandegwan anooj sa go bnesiwag.
Mii dash gaa-naad: “Gego wiin iwidi n-diyaashing omashkego,” ogii-naan.
Mii dash geget gaa-zhichgenid, aaniish pane go gaa-dnwewetoonid.
Zhigwa sa waabmaan bbaamaashinid niwi bnesiwan. “Aah, mii sa gaawiin bi-zhaasiiwan!” aaniish owiikwadenmaan ji-bi-zhaanid.
Bwaadmaach giizhgadoon bimibdenoon, eshkam beshnaagziwan, gegpii ezhi-booniinid; naagewaasa go iwidi bngishing odoozaabmigoon.
Mii dash geget aapji gsigoon. Zhigwa sa wiikaa bi-naaskaagoon.
eni-zhi-wiijgaadenid, ezhi-gwaashkwegwaashkninid.
Mii dash zhigwa eshkam go gaawiin doo-gsisiin gegpii go wawaangwenmigoon.
Gegpii go ow kidwan: “Aaniinda giinwaa enji-mwaasiweg owidi gaaj-bkwanaang enji-wiinnod?” Mii sa geget widi wenji-amagwad.
Zhigwa eshkam go waasa zhi-biindkwenowan imaa odiyaashing, gegpii go gaawiin zaagdikwenisiiwan.
Ezhi-bzigonjised gii-gshkimaakdiyetaad odibaang.
“Aashiish maajii! Nenboozhoo, ngii-gagwaansag’ig!”
Mii dash Nenboozhoo bmi-tibaazhgaamebtood wi zaag’iganing. Aaniish aano-bmi-wiikdiskiid.
Mii sa zhigwa beshwaabndang e-kwaagamiing wi zaag’igan ezhi-bgijidiyaamaad, mii dash gaa-zhi-bngishninid maa mkwamiing.
Mii dash gaa-naad: “Wiinaange ka-zhinkan’goo biinish ji-ni-shkwaa-kiiwang,” gii-naan. “ga-wiinenmig wa anishinaabe.”
Ngoding go bbaamsed naabid shpiming wiya gii-waabmaan nmadbinid aankwadong.
Geget misawnawaan. “Ambe dash genii,” Gii-nendam gaa-zhi-gnoonaad: “Gaawiin na gdaa-bi-zhaasii, n-shiime sa?” gii-naan.
Mii dash gaa-igod: “Gaawiin,” gii-igoon.
“Aanii gegii zhinaagwag mnik wiya gaa-waabmag giin dash wi ji-bzindwisiiwaambane?”
“Nenaboozhoo, G-gosin.”
“Gaawiin gdaa-gsha-sii,” dinaan.
Mii dash gaa-zhi-giibaazmaad, aaniish mii sa gaa-gnoongwad: “Ambe sa naa, g-zhaawenmin. Gnige naa waasa gdakwaabnaadog,” dinaan.
“Enh, Geget.”
“Ahaaw,” dinaan. Mii dash gaa-zhi-naad: “Ambe sa naa, ga-wiijiiwin.”
“Awawa,” gii-igoon. Mii dash gaa-zhi-mbindiwaad imaa aankwadong.
Mii dash ezhi-maajaawaad, maajiiyaasninig iw aankwad.
Gmaapiich gaawii debaabminaagsinoo wi ki. Zhigwa dinenmigoon. “Mii go naa pane wiya gaa-bmi-doodwaad bmi-wezhsoohaad. Nongo dash nga-wezhsahaa,” gii-nendam.
Mii dash gaa-zhi-bkweyaasninig iw aankwad.
Miinwaa ezhi-bkweyaasininig; eshkam go gaachnini wi aankwad niwi yaawaad.
Gegpii gegaa go enigokbiwaad, enigokdiyewaad inigkwaani.
Ngoding go gaa-zhi-daashkaanig bebkaan gii-nmadbiwag.
Aaniish miinwaa ezhi-daashkaasininig gewii maaba gii-ni-gzike, ezhi-booniid wedi eni-mchaanig wi aankwad.
Mii dash daano-gnoonaan: “Aaniish ge-ni-zhwebziyaan, nishiimens?” gii-naan.
Mii zhigwa gii-waabndang ji-bngishing. Zhigwa miinwaa bkweyaasinini mii imaa yaad; gegpii go biigwaasnini.
Gaawaanh go debaabndaan zhaawshkwaakmigaanig.
Ezhi-bngishing gbeyiing go gii-bi-njibzo naawgiizhig.
Nongwa kina e-zhi-debaabndang ki gchi-mtigkaani waa-ni-zhi-bngishing.
Mii gsha niinwenh gaa-zhi-biinjsed gchi-mtigoon wiimbanakzinid.
Mii sa gaa-zhi-biindnaksed, mii sa ezhi-bwaa’aanwitood.
Aano-wiikwaji’o wiya gii-noondwaan, bibaapinid kwewag, mii dash gaa-kidnid: “Mii sa omaa ngoji endaad gaa-kidong waabigaag,” ikidowag iw kwewag.
Ezhi-giigdod: “Waab-gaag ndaaw, mii maa endaayaan.”
Ow dash kidwag: “Gnige go naa mikawang wa waabigaag, n-shiime,” ogii-naan mii wa mjiikwewis.
“Gaa na giin g-noondwaasii?” digoon niwi shiimeyan. “G-mikwaanaa, gnimaa.”
Mii dash mii maa miinwaa gaa-zhi-gnoonaad: “Waabigaag ndaaw, mii maa endaayaan,” gii-naan. Mii dash gii-maajiigowaakweyaad maa mtigoon.
“N-shiime, gii-gwaakwe’ang, wegwen na ge-yaanigwen ge-mkawaagwen, mii aw ge-naabemid,” gii-naan niwi shiimeyan. Mii sa nishaa zhigwa geget aano-giishkaakgwe’aad.
“Begish eshkiniiged maa yaapa,” gii-nendam wa Nenboozhoo.
Zhigwa sa daashkgowaawaan mtigoon wii-ndanewaawaad, biinish mjiikwewis kina gii-piigoga’namaad; gaawii gii-waabmaasiin.
Mii sa wa kwe weshiime’id imaa eyaad gegpii gaa-zhi-booksidood wi waagaakwad.
“N-shiime,” dinaan pii gaa-booksidoonid wi waagaakwadini; “Mii sa niin ji-naabemiyaan,” gii-naan niwi oshiimeyan.
“Gewii daa-zhwebzi.” Ow dash gii-nendam: “Ambe sa naa, mii eta go ngoding wii-wepdowaapa wi waagaakwad,” dinenmaan.
Mii sa gii-kowaabmaad; zhigwa geget odaashkiga’ogoon; ezhi-bzigonjised.
Nenboozhoowan niwi onji-bzigonjisewan, ni-gwaawaapwan. “Gegeti go waabigaag endaad nendamoog!”
Mii sa gaa-ni-zhi-mamaajaad Nenboozhoo. “Amanji ge-zhichgewaanen,” gii-nendam; “Aaniish genii ge-zhi-aazhtoowagiba?” dinenmaan niwi bnesiwan.
Ezhi-mdaabiid zaag’igan, mii dash imaa mizhisha mkwamiing gaa-zhi-zhngishing. “Ambe sa naa, nga-amogoog anooj, bnesiwag,” gii-nendam.
Owiikwadenimaan waa-zhi-aazhtoowaawaad wa gaa-doodaagod.
Zhigwa geget odamogoon aandegwan anooj sa go bnesiwag.
Mii dash gaa-naad: “Gego wiin iwidi n-diyaashing omashkego,” ogii-naan.
Mii dash geget gaa-zhichgenid, aaniish pane go gaa-dnwewetoonid.
Zhigwa sa waabmaan bbaamaashinid niwi bnesiwan. “Aah, mii sa gaawiin bi-zhaasiiwan!” aaniish owiikwadenmaan ji-bi-zhaanid.
Bwaadmaach giizhgadoon bimibdenoon, eshkam beshnaagziwan, gegpii ezhi-booniinid; naagewaasa go iwidi bngishing odoozaabmigoon.
Mii dash geget aapji gsigoon. Zhigwa sa wiikaa bi-naaskaagoon.
eni-zhi-wiijgaadenid, ezhi-gwaashkwegwaashkninid.
Mii dash zhigwa eshkam go gaawiin doo-gsisiin gegpii go wawaangwenmigoon.
Gegpii go ow kidwan: “Aaniinda giinwaa enji-mwaasiweg owidi gaaj-bkwanaang enji-wiinnod?” Mii sa geget widi wenji-amagwad.
Zhigwa eshkam go waasa zhi-biindkwenowan imaa odiyaashing, gegpii go gaawiin zaagdikwenisiiwan.
Ezhi-bzigonjised gii-gshkimaakdiyetaad odibaang.
“Aashiish maajii! Nenboozhoo, ngii-gagwaansag’ig!”
Mii dash Nenboozhoo bmi-tibaazhgaamebtood wi zaag’iganing. Aaniish aano-bmi-wiikdiskiid.
Mii sa zhigwa beshwaabndang e-kwaagamiing wi zaag’igan ezhi-bgijidiyaamaad, mii dash gaa-zhi-bngishninid maa mkwamiing.
Mii dash gaa-naad: “Wiinaange ka-zhinkan’goo biinish ji-ni-shkwaa-kiiwang,” gii-naan. “ga-wiinenmig wa anishinaabe.”